Ana Sayfa » Hacı adayları Surre Alayı ile uğurlanacak

Hacı adayları Surre Alayı ile uğurlanacak

27 Ağustos 2014, 11:45

Bu haberi yazdır

Üsküdar Belediyesi bir ilki daha gerçekleştirecek. Osmanlı döneminin tarihi bir kültürel etkinliği gün yüzüne çıkacak. Üsküdar Belediyesi, 99 yıl önce olduğu gibi İstanbul Anadolu Yakası’ndaki hacı adaylarını kutsal topraklara Surre Alayı ile uğurlayacak.

Hacı adayları Surre Alayı ile uğurlanacak

Üsküdar Belediyesi bir ilki daha gerçekleştirecek. Osmanlı döneminin tarihi bir kültürel etkinliği gün yüzüne çıkacak. Üsküdar Belediyesi, 99 yıl önce olduğu gibi İstanbul Anadolu Yakası’ndaki hacı adaylarını kutsal topraklara Surre Alayı ile uğurlayacak.

Üsküdar Belediyesi, 4-5 Eylül tarihleri arasında gerçekleştireceği Surre Alayı etkinliğiyle ilgili bilgilendirme toplantısı düzenledi. Üsküdar Belediyesi Sosyal Tesisleri’nde gerçekleştirilen toplantıda, Üsküdar Belediye Başkanı Hilmi Türkmen, Marmara Üniversitesi Tarih Bölümü Dekanı Prof. Dr. Mustafa Küçükaşçı ve Öğretim Üyesi Dr. Coşkun Yılmaz Osmanlı geleneği Surre-i Hümayun’un hakkında bilgi verdi.

1350’li yıllarda Müslüman Türkler’in ana yurdu olan Üsküdar’ın, tekkeleri, mektepleri, çeşmeleri, hanları, hamamları, camileri, şadırvanları ve kabristanlarıyla başlı başına bir kültür şehri olduğuna dikkat çeken Başkan Türkmen, “Ecdadımızın, tarihimizin altın sayfalarla yazdığı Surre Alayı geleneğini ancak Üsküdar Belediyesi gerçekleştirebilirdi” dedi.

99 YILLIK GELENEK GÜNYÜZÜNE ÇIKIYOR

Surre Alayı etkinlikleriyle ilgili bilgi veren Başkan Türkmen şunları kaydetti, “Üsküdar’ın tarihini incelediğinizde altından çok tatlı bir gelenek çıkıyor. Osmanlı dönemde yaşanmış bu kutsal yolculuğu gün yüzüne çıkarmak ve yaşatmak istiyoruz. 1915'ten sonra ilk defa bir ilki gerçekleştirerek, 99 yıl sonra tarihi Surre Alayı geleneğini gün yüzüne çıkarıp Üsküdarlılarla paylaşacağız. İstanbul’dan yapılan yolculuğa Surre-i Hümayun denilirdi. Surre; Mekke ve Medine’nin ileri gelenlerine ve halka dağıtılmak üzere gönderilen hediyenin adıdır. Surre Hümayun, Topkapı Sarayı’ndan Sirkeci’ye iniyor oradan, Üsküdar’a geliyor ve Harem’de son halini alarak kutsal topraklara gitmek için yola çıkıyordu.

Surre yolculuğu, yılın en önemli kutsal yolcuğuydu. O yolculuğun geçtiği güzergâhlarda manevi atmosferin zirveye çıktığı, hacı adayların buluştuğu, Hac’ca gidemeyenlerin ise gözyaşlarıyla adayları uğurladığı bir andı.

NİÇİN ÜSKÜDAR?

Surre alayı yolculuğunu eğer ülkemizde birileri canlandıracaksa ana merkezi Üsküdar'dır. Niçin Üsküdar? Üsküdar Mekke ve Medine'nin bulunduğu kara parçasına bitişik bir şehirdir. Üsküdar, Anadolu'nun son parçasıdır ve Üsküdar Harem şehri olarak adlandırılır. Hacılar buraya geldiğinde kendilerini kutsal topraklara gelmiş gibi hissederler. Hatta, kabirlerinin Karacaahmet'te olmasını arzularlardı.”

TARİHİ YOLCULUK DUALARLA BAŞLAYACAK

4-5 Eylül tarihleri arasında gerçekleştirilen etkinlikle ilgili de bilgi veren Başkan Türkmen şunları kaydetti; “4 Eylül’de bir sempozyum olacak. Asıl yolculuk 5 Eylül’de Mihrimah Sultan Camii’nde kılınacak olan Cuma namazı sonrası, develer eşliğinde, aynen Osmanlı döneminde olduğu gibi, taklidi olmadan, orijinaline sadık kalınarak, giyim kuşamı, develeri ve hediyeleriyle yapılan bir yolculuk olacak.

İstanbul İl Müftülüğümüzle birlikte, İstanbul Anadolu Yakası’ndaki bütün hacılarımızı Surre Alayı ile yolculayacağız. Üsküdar Belediyesi, Kültür ve Sosyal belediyeciliğin en güzel örneğini yapmaya devam edecek.”

Açıklamadan sonra, Prof. Dr. Mustafa Küçükaşçı ve Öğretim Üyesi Dr. Coşkun Yılmaz, gazetecilerin sorularına cevap vererek, Surre Alayı’nın Osmanlı dönemindeki

Meraklıya Notlar

Üsküdar Harem’den Haremeyn’e son Surre Alayı’nın uğurlanmasının üzerinden bir asır geçti. Üsküdar Belediyesi, bu sene Hacca gidecek olan Hacı adaylarını, Osmanlı geleneği Surre Alayı ile uğurlayarak bir asırlık geleneği yeniden canlandırmış olacak.

SURRE ALAYI SEMPOZYUMLA ANLATILACAK

Surre Alayı, 4 Eylül günü, Bağlarbaşı Kongre ve Kültür Merkezi’nde gerçekleşecek olan açılış töreniyle başlayacak. Üsküdar Belediye Başkanı Hilmi Türkmen’in açılış konuşmasından sonra, “Surre-i Hümayun ve Hac Tarihi” konulu 2 ayrı oturum gerçekleştirilecek. Uzman ve tarih bilimcileri 1.OTURUMDA; “Hz. İbrahim ve Hac, Hz. Peygamber’in Haccı, Osmanlı Öncesinde Hac, Osmanlı Devletinin Haremeyn Siyaseti ve Hac güvenliği” konularında bilgi verecekler. 2. OTURUMDA İSE: “İstanbul’dan Haremeyn’e Surre-i Hümayun, Bir Hac Güzergâhı ve Merkezi Olarak İstanbul, Bir Osmanlı Hacısının Yolculuğu: İstanbul’dan Haremeyn’e, Musikimizde Hac” konuları ele alınacak.

“Surre-i Hümayun ve Hac” konulu serginin de yer alacağı etkinlik, Mehmet Kemiksiz ve Grubu tarafından “Hac ilahileri” konseri ile sone erecek.

TARİHİ YOLCULUK BAŞLIYOR

5 Eylül Cuma günü gerçekleşecek olan Surre-i Hümayu’nun töreni, Mihrimah Sultan Camii’nde Kuran-ı Kerim, Mevlid-i Şerif, Kaside ve Naatların okunmasıyla başlayacak. Üsküdar sahilden Harem’e kadar devam edecek yolculuk, mehteran gösterisi ve selamlama konuşmalarının ardından başlayacak. Halkın geniş katılımıyla yapılacak olan geçiş töreninde ise Hacı adayları yolculuklarını deve sırtında yapacak. Harem’e ulaşan Hacı adayları gemiyle bindirilerek kutsal topraklara uğurlanacak.

SURRE-İ HÜMAYUN NEDİR?

Tarih boyunca hac yollarının güvenliğini temin etmek ve haccın yapılacağı mekânlara hizmet etmek halife, sultan ve padişahlar için en büyük onur kabul edilmiştir. Bu onuru en görünür kılan her yıl hac döneminden önce Mekke ve Medine halkına dağıtılmak için gönderilen para, altın ve diğer eşyalar anlamına gelen surredir.

İslâm’da kutsal sayılan beldelere maddî destek sağlamakla beraber özellikle hilâfeti elinde bulunduran devletler için önemli olan surre alayları, hem yılın en önemli dinî merasimi, hem de güzergâh boyunca surreyi yollayan iktidarın dinî kimliğinin önemli sembolünü yansıtıyordu. Geçmişi Abbasîlere kadar uzanan surre, esas gelişimini merasim ve teşrifatın öneminin artışına paralel olarak hac yolunun güvenliğinin sağlanmasının yanında Haremeyn’de yaşayan halkın ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik politikalara öncelik veren Osmanlılar döneminde tamamladı.

SURRE ALAYI NASIL YOLCULANIRDI?

Dârüssaâde ağası tarafından düzenlenen surre merasimine padişah da katılır ve surre devesine yüklenen mahmilin de yer aldığı surre alayı Topkapı Sarayı’ndan çıkarak Sirkeci İskelesi’nden Üsküdar’a geçerdi. Padişahların Dolmabahçe veya Yıldız saraylarında ikamet ettiği yıllarda buradaki törenlerin ardından Beşiktaş İskelesi’nden Üsküdar’a geçilirdi. Surre alayı gidiş ve dönüşünde İstanbul halkının şahit olduğu, yılın en önemli, en çok itibar edilen ve Boğaz’ın her iki yakasında büyük kalabalığın iştirak ettiği, görkemli bir dinî merasimdi.

Hacca gidemeyen ve içinde hac özlemi bulunan müminlerin hediyelerinden de oluşan Sürre-i Hümâyun yolculuğu dua, tekbir, salatu selâm ve ilahilerle zenginleşirdi. Surre alayı Hicaz’a varıncaya kadar uğradığı her yeri şenlendirir ve Mekke-i Mükereme ile Medine-i Münevvere’de İslâm dünyasının dört bir yanından gelen Müslümanları bu coşkuya ortak ederdi.

HAREM, MEKKE İLE MEDİNE’NİN BİR PARÇASIYDI

Surrenin de içinde bulunduğu kervanın Hicaz’a uğurlanışı esnasında yaşanan coşkunun en canlı olduğu ve büyük hareketliliğin yaşandığı mekânların başında Haremeyn’e bitişik kara parçası olduğu için Harem adı verilen Üsküdar gelirdi. Çünkü asıl yolculuk burada başlıyor ve Kâbe toprağı adı verilen Üsküdar surrenin gönderildiği Mekke ile Medine’nin bir parçası sayılıyordu. Kafile Üsküdar’a geçtiğinden itibaren ulemâ, askerî ve mülkî erkan ile hazırladıkları hediye ve paraları surreye dâhil etmek için çabalayan halk Üsküdar sokaklarını şenlendiriyordu. Surre asırlar boyu bu ülkenin iman ve irfanını Mekke ile Medine’ye taşımıştır. Bu iki şehrin özlemiyle yananların aşklarını geçici de olsa söndürmüş ve Allah’ın misafir olmak ve Resûl-i Ekrem Efendimizin civarında bulunmak daima en büyük öncelik olmuştur.

Bu haber 844 defa okunmuştur.